De mens in het systeem. Waar is die dan gebleven

Dat de zorg in Nederland is veranderd, dat weten we wel. We moeten meer zelf doen en langer zelfstandig blijven. Dat deden we eigenlijk al, want Google is onze nieuwe thuisdokter en het internet staat ons bij.

Om een ‘beeld’ van iemand te krijgen, hoef je die persoon niet meer te zien, stelt het huidige zorgsysteem. De huisarts kan prima uit de voeten met een ingevuld formulier. Of een bloedonderzoek. Urinemonsters zeggen ook veel. Fijn voor de huisarts. Langsgaan hoeft gelukkig niet meer. Stel je voor zeg.

Ga niet langs start

En toch heeft de huisarts een sleutelpositie. Want je kunt als patiënt niks doen buiten je huisarts om. Maar je krijgt hem of haar niet zomaar te spreken. En denk ook vooral niet dat je via een omweg langs start kunt gaan want daar zit de pitbull die nooit geaaid is: van nature heel lief maar het systeem heeft voor verharding gezorgd…..(Jaws-deuntje hier)de doktersassistente. Nul empathie. Computer says no.

Picture it. Je bent in paniek omdat je moeder de meest vreselijke dingen zegt en haar medicijnen weigert. Ze slaapt uit angst op de bank en durft durft ’s nachts niet meer naar het toilet.

Denk alsjeblieft niet dat de assistente begrip voor je toont. Goed getraind als ze is, pakt ze het uitvraagformulier erbij en vraagt ze: wat is er met uw moeder aan de hand? Wordt u nou ongeduldig? U denkt dan toch zeker niet dat ik u nog ga helpen hè? Voor deze keer zal ik het nog één keer vragen aan de huisarts maar ik geef u weinig kans. Nee, de huisarts heeft gisteren een héél kwartier met u aan de telefoon gezeten, daar moet u het echt mee doen hoor.

En u bent?

Gelukkig is er nog thuiszorg. Zij zijn beter getraind in het tonen van begrip. En ze bellen netjes terug. Uit zichzelf. Ja, u heeft wel gelijk: de situatie is in zeer korte tijd verslechterd. Wij houden vinger aan de pols en brengen u elke dag even op de hoogte. We hebben zojuist een kop thee met haar gedronken, uw moeder is rustig nu. Wat fijn om eindelijk eens iets menselijks te horen. Hoe moeilijk kan het zijn? Waarbij je je af moet vragen hoeveel zorg zij kunnen bieden als ze iedere keer iemand anders sturen die vervolgens de medicijnen niet kan vinden omdat moeders die verstopt heeft.

Voelt als…

Het voelt gewoon niet als zorg. We stellen onze vragen aan het ‘zorgsysteem’. We krijgen geen antwoord van de verzorger, maar van het systeem.

Het systeem zegt dat we in uw situatie als volgt handelen: we moeten eerst een aantal stappen doorlopen, u kunt niet zomaar zorg krijgen. En uw moeder woont nog zelfstandig? Oei, dat is een handicap want dan heeft u nóg meer zorgpunten nodig. Het gaat eigenlijk nog niet slecht genoeg met moeders.

Klinkt als…

De huisarts heeft haar uiteindelijk eventjes gezien en heeft naar eigen zeggen “een goed beeld”.

“Dit is nou dementie. Ik schrijf gewoon wat druppels voor die haar rustig maken.”

In de bijsluiter staat dan wel dat ze slappe spieren kan krijgen en depressief kan worden, maar ja je moet kiezen hè: een gekke moeder of een moeder die al bijna niet meer kan lopen waardoor de kans dat ze valt nog groter wordt. Ik mag het zeggen.

Overigens bleek het een blaasontsteking te zijn, wat de gekte compleet maakte. Een goed beeld? Wat is er gebeurd met de mens in de zorg? En welke programmeerregel in het zorgsysteem ziet die mens nog? Ik wil het graag weten, want ik ontdek het steeds minder.